Części ciała - Łokieć

Ból łokcia - objawy, przyczyny, leczenie

Staw łokciowy (zwany potocznie łokciem) łączy ramię z przedramieniem. Ból łokcia to częsta dolegliwość, która pojawia się u osób w każdym wieku. Do przyczyn bólu łokcia należą między innymi przeciążenia, urazy oraz choroby zwyrodnieniowe. Najczęstsze schorzenia powodujące ból w stawie łokciowym to: łokieć tenisisty, łokieć golfisty, zapalenie kaletki maziowej, uszkodzenie więzadeł czy zespół rowka nerwu łokciowego. Każda z tych przypadłości daje specyficzne objawy i wymaga odmiennego podejścia terapeutycznego. Właściwa diagnostyka bólu łokcia oraz wdrożenie odpowiedniego leczenia są kluczowe dla powrotu do pełnej sprawności. Równie istotna jest profilaktyka, która może pomóc uniknąć problemów z łokciem w przyszłości.

Ból łokcia może wynikać z wielu różnych przyczyn. Można je podzielić na kilka głównych kategorii:

• urazy łokcia – zarówno ostre (np. upadki, uderzenia), jak i przewlekłe (mikrourazy),

• przeciążenia – najczęściej wynikają z wykonywania powtarzalnych ruchów (na przykład u osób uprawiających sporty) lub długotrwałego utrzymywania niewłaściwej pozycji,

• choroby zwyrodnieniowe – związane z naturalnym procesem starzenia się organizmu,

• choroby zapalne – takie jak reumatoidalne zapalenie stawów,

• problemy neurologiczne – np. ucisk nerwów,

• infekcje.

Postępowanie w przypadku pojawienia się bólu stawu łokciowego

Postępowanie w przypadku bólu łokcia jest zależne od tego, w jaki sposób ból się pojawił, jaki ma charakter i jak długo trwa. Jeżeli ból stawu łokciowego powstał w wyniku delikatnego urazu lub przeciążenia i nie ma nasilonego charakteru, możemy wykorzystać domowe sposoby na ból łokcia. W takim wypadku należy:

• unikać ruchów nasilających ból, oszczędzać staw łokciowy,

• można stosować zimne okłady,

• jeśli ból jest silny, można wziąć dostępny bez recepty lek przeciwbólowy (także w formie maści przeciwbólowej).

Jeżeli ból utrzymuje się dłużej lub jeśli towarzyszą mu dodatkowe objawy (obrzęk łokcia, ograniczona ruchomość stawu, drętwienie palców), konieczne jest skorzystanie z pomocy ortopedy i odpowiednia diagnostyka. Diagnostyka bólu łokcia opiera się przede wszystkim na wywiadzie, badaniu klinicznym oraz badaniu ultrasonograficznym (USG).

Cierpisz na silny ból łokcia? Chcesz poznać odpowiednie ćwiczenia na ból łokcia? Zapraszamy na konsultację ortopedyczną w klinice NeuroTeam.

Miejsce bólu łokcia

Ból łokcia może być zlokalizowany w różnych miejscach stawu łokciowego i jego okolic, a miejsce jego występowanie często wskazuje na odmienne schorzenie:

• zewnętrzna strona łokcia – jest typowa dla łokcia tenisisty,

• wewnętrzna strona łokcia – jest charakterystyczna dla łokcia golfisty.

• tylna część łokcia – często związana z zapaleniem kaletki maziowej.

• przednia część łokcia – może wskazywać na problemy z mięśniem dwugłowym ramienia,

• okolice wyrostka łokciowego – typowe dla zapalenia kaletki łokciowej,

• promieniujący ból wzdłuż przedramienia – może sugerować problemy z nerwem łokciowym.

Najważniejsze przyczyny bólu stawu łokciowego

Łokieć tenisisty

Fachowa nazwa tego schorzenia to entezopatia nadkłykcia bocznego kości ramiennej. Pojawia się ono, gdy dochodzi do uszkodzenia przyczepu mięśnia prostownika palców (który przyczepia się do nadkłykcia bocznego kości ramiennej). Przyczyną są zmiany degeneracyjne spowodowane długotrwałymi przeciążeniami lub mikrourazami. Najczęściej pojawia się osób wykonujących powtarzalne ruchy obciążające staw łokciowy, takie jak: wkręcanie śrub, częste używanie myszy komputerowej, używanie narzędzi hydraulicznych, krojenie żywności, a także gra w tenisa.

Objawy łokcia tenisisty:

• ból po zewnętrznej strony łokcia, nasila się podczas chwytania, obracania przedramienia (np. przy otwieraniu słoika) lub podnoszenia ciężkich przedmiotów, może promieniować w dół przedramienia,

• osłabienie siły chwytu,

• uczucie sztywności łokcia, szczególnie rano,

• tkliwość podczas ucisku w okolicy łokcia.

Leczenie łokcia tenisisty:

Leczenie łokcia tenisisty nie jest proste, póki co nie opracowano metod dających pewne efekty. Osobom dotkniętym schorzeniem zaleca się:

• odpoczynek i ograniczenie obciążającej aktywności,

• leczenie farmakologiczne: leki przeciwzapalne i przeciwbólowe,

• fizjoterapia i fizykoterapia (ultradźwięki, laseroterapia),

• ostrzyknięcie osoczem bogatopłytkowym,

• masaż poprzeczny,

• terapia ESWT,

• kinesiotaping,

• ćwiczenia rozciągające i wzmacniające,

• zastrzyki kortykosteroidowe.

Jeśli zachowawcze leczenie łokcia tenisisty nie daje wyników, konieczne może być leczenie operacyjne.

Łokieć golfisty

Rzadszym schorzeniem wywołującym ból łokcia jest łokieć golfisty, czyli zapalenie nadkłykcia przyśrodkowego kości ramiennej. Powstaje w wyniku przeciążenia lub mikrourazów.

Objawy łokcia golfisty:

• ból po wewnętrznej stronie łokcia, nasila się podczas zginania nadgarstka i palców, rzucania piłką lub podnoszenia ciężkich przedmiotów,

• osłabienie siły chwytu,

• uczucie drętwienia lub mrowienia w palcach (szczególnie w małym i serdecznym).

Leczenie łokcia golfisty:

• leczenie zachowawcze: odpoczynek i modyfikacja aktywności, okłady z lodu, stosowanie stabilizatora,

• leczenie farmakologiczne: leki przeciwzapalne i przeciwbólowe,

• fizjoterapia i fizykoterapia (np. jonoforeza, krioterapia),

• ostrzyknięcie osoczem bogatopłytkowym,

• masaż poprzeczny,

• terapia ESWT,

• kinesiotaping,

• ćwiczenia rozciągające i wzmacniające,

• zastrzyki kortykosteroidowe.

W przypadku łokcia golfisty – częściej niż w przypadku łokcia tenisisty – konieczne może być leczenie operacyjne

Zapalenie kaletki łokciowej

Zapalenie kaletki maziowej łokcia to stan zapalny kaletki, czyli worka maziowego znajdującego się nad wyrostkiem łokciowym. Przeważnie spowodowane jest urazem, mikrourazami, infekcją lub chorobami układowymi (np. dną moczanową).

Objawy zapalenia kaletki łokciowej:

• ból zlokalizowany w tylnej części łokcia, nad wyrostkiem łokciowym,

• spuchnięty łokieć, często widoczne jest zgrubienie (miękkie i wypełnione płynem), uczucie rozpierania,

• ograniczenie mobilności łokcia,

• czasem bólowi i obrzękowi towarzyszy zaczerwienienie i podwyższona temperatura skóry.

Leczenie zapalenia kaletki łokciowej:

• leczenie zachowawcze: odpoczynek, okłady z lodu, leki przeciwzapalne (np. ibuprofen),

• w przypadku znacznego obrzęku konieczna jest aspiracja płynu z kaletki i podanie leku przeciwzapalnego

• w przypadku infekcji – antybiotykoterapia.

W przewlekłych przypadkach konieczny może być zabieg chirurgiczny polegający na usunięciu kaletki.

Uszkodzenie więzadła pobocznego łokciowego

Uraz może spowodować naderwanie lub całkowitego zerwania więzadła stabilizującego staw łokciowy od strony przyśrodkowej. Często spotykany u sportowców wykonujących ruch rzucania.

Objawy uszkodzenia więzadła pobocznego łokciowego:

• intensywny ból łokcia po urazie, zlokalizowany po wewnętrznej stronie łokcia, szczególnie podczas wykonywania ruchów rzucania, może wystąpić uczucie niestabilności łokcia,

• obrzęk łokcia,

• ograniczenie ruchomości stawu łokciowego, osłabienie zwarotści,

• osłabienie stawu.

Leczenie uszkodzenia więzadła pobocznego łokciowego:

• w przypadku niewielkich urazów zaleca się odpoczynek, stosowanie leków przeciwzapalnych (np. ibuprofen), fizykoterapię, ćwiczenia wzmacniające i ograniczenie ruchomości łokcia,

• w przypadku poważniejszych uszkodzeń konieczne jest leczenie operacyjne (rekonstrukcja więzadła) oraz towarzysząca mu rehabilitacja.

Zespół rowka nerwu łokciowego

W przypadku zespołu rowka nerwu łokciowego (zespołu kanału łokciowego) dochodzi do ucisku lub podrażnienia nerwu łokciowego w okolicy łokcia, najczęściej w tzw. rowku nerwu łokciowego.

Objawy zespołu rowka nerwu łokciowego:

• ból w okolicy stawu łokciowego,

• mrowienie lub drętwienie małego palca i połowy palca serdecznego (często podczas zginania łokcia lub w nocy),

• osłabienie siły chwytu,

• trudności w precyzyjnych ruchach palców,

• w zaawansowanych przypadkach – zanik mięśni dłoni.

Leczenie zespołu kanału łokciowego:

• modyfikacja aktywności i unikanie długotrwałego zginania łokcia,

• stosowanie szyny na noc utrzymującej łokieć w pozycji wyprostowanej,

• ćwiczenia rozciągające i wzmacniające,

• fizykoterapia,

• w przypadkach opornych na leczenie zachowawcze konieczna może być operacja odbarczenia nerwu lub transpozycji nerwu łokciowego.

Inne przyczyny bólu w obrębie stawu łokciowego:

• zwichnięcie stawu łokciowego lub złamanie łokcia,

• zespół pronatora,

• reumatoidalne zapalenie stawów,

• zapalenie torebki stawowej,

• artretyzm (dna moczanowa, podagra, skaza moczanowa),

• zespół kanału Guyona,

• zapalenie kości i szpiku kostnego,

• toczeń,

• borelioza.

Profilaktyka

Aby zapobiec wystąpieniu bólu łokcia, stosuj się do następujących zaleceń:

• dbaj o ergonomię pracy – rób regularne przerwy w pracy i zmieniaj pozycję, używaj ergonomicznych narzędzi (na przykład myszki komputerowej czy klawiatury), unikaj powtarzalnych, nadwyrężających staw ruchów,

• rozgrzewaj się przed aktywnością fizyczną, stopniowo zwiększaj intensywność wysiłku,

• stosuj prawidłową technikę, uprawiając sporty obciążające łokieć (jak tenis czy golf), zasięgnij w tej kwestii porady trenerów; używaj odpowiedniego sprzętu sportowego,

• unikaj przeciążeń,

• wzmacniaj mięśnie przedramienia, ramienia i obręczy barkowej,

• rozciągaj się,

• odżywiaj się zdrowo – pamiętaj zwłaszcza o składnikach wspierających zdrowie stawów (np. kwasy omega-3, witamina D, wapń) i utrzymuj prawidłową masę ciała,

• dbaj o regenerację i odpoczynek.

Jeżeli cierpisz na przewlekły ból łokcia, koniecznie zwróć się o pomoc do specjalisty – ortopedy. Zapraszamy na konsultację w naszej klinice NeuroTeam.